Mikroklimat wnętrz, a glina
Mikroklimat wewnętrzny odnosi się do warunków klimatycznych panujących wewnątrz pomieszczeń. Obejmuje on czynniki, które wpływają na komfort i zdrowie osób przebywających w danym miejscu. Główne elementy mikroklimatu wewnętrznego to: temperatura, wilgotność i czystość powietrza (stężenie CO₂, LZO, pyłów, alergenów i innych zanieczyszczeń) oraz hałas i oświetlenie.
Środowisko pomieszczeń, w których przebywamy ma istotny wpływ na organizm człowieka. Dobry mikroklimat wewnętrzny jest istotny dla zdrowia, produktywności i ogólnego komfortu użytkowników, a zły mikroklimat pomieszczeń wywołuje szereg różnego rodzaju dolegliwości chorobowych z nowotworami włącznie.
W literaturze medycznej już ponad 55 lat temu pojawiło się pojęcie „syndromu chorych budynków” (ang. Sick Building Syndrom SBS) określające wpływ budynków na zdrowotność przebywających w nich ludzi (w pomieszczeniach spędzamy ok. 85% naszego życia). Nie bez powodu, kraje o największym postępie cywilizacyjnym przykładają największą wagę do zdrowotności pomieszczeń, a co za tym idzie, do propagowania zdrowego stylu życia i rozwijania technologii pro-zdrowotnych. Od kilkunastu lat odnotowuje się tam stały wzrost zainteresowania technologiami budownictwa ekologicznego z gliny, które nie emituje alergenów oraz toksyn w postaci LZO.
Ponadto, materiał gliniany jest jedynym materiałem, który w naturalny sposób tworzy specyficzny mikroklimat pomieszczeń – odpowiedni z punktu widzenia zdrowotności przebywających w nich ludzi. W tym sensie, budynki te ? są habitatami dla człowieka (pojęcie to oznacza siedlisko, w którym panują najlepsze warunki do rozwoju danego organizmu).
Zapewnienie odpowiedniego komfortu pomieszczeń oznacza tu, przede wszystkim zapewnienie odpowiedniej temperatury powietrza oraz optymalnej wilgotności, przy której organizm ludzki funkcjonuje prawidłowo i nie jest narażony na negatywne skutki otoczenia. Zbyt mała wilgotność powietrza przyspiesza proces starzenia się skóry, podrażnia oczy oraz śluzówkę górnych dróg oddechowych utrudniając oddychanie, a nawet może powodować świąd, stany zapalne, atopię oraz nasilenie się alergii skórnych, a w konsekwencji prowadzi do obniżenia odporności i gorszej pracy systemu immunologicznego. Nadmiar wilgoci w pomieszczeniu, poza uczuciem zimna oraz złym samopoczuciem, stwarza również wiele zagrożeń chorobowych oraz rozwój grzybów i pleśni. Optymalna wilgotność powietrza uwzględniająca wiele czynników, w której organizm ludzki najlepiej funkcjonuje oscyluje na poziomie 30-55%. Uwzględniając jednak komfort i aby uniknąć problemów, takich jak przesuszenie skóry czy rozwój pleśni powinna mieścić się w zakresie 40-60%.
Glina posiada specyficzną zdolność do pochłaniania, a następnie oddawania wilgoci z powietrza, dlatego jest doskonałym materiałem budowlanym regulującym wilgotność w pomieszczeniach. Ze względu na dużą pojemność cieplną może także stanowić naturalny regulator temperatury (w pomieszczeniach mieszkalnych optymalna temperatura zazwyczaj wynosi 20-22°C). Ponadto nie zawiera Lotnych Związków Organicznych (LZO).
Takie warunki ułatwiają koncentrację oraz zmniejszają uczucie zmęczenia. Zastosowanie gliny jako materiału budowlanego pozwala na stworzenie odpowiedniego mikroklimatu w pomieszczeniach mieszkalnych, miejscu pracy czy pomieszczeniach przeznaczonych do wypoczynku. Jakość mikroklimatu pomieszczeń zwiększa się wraz ze wzrostem ilości gliny w przegrodzie ściennej tj. im grubsza warstwa tynku, aż do uzyskania pełnej grubości ściany – tym lepszy mikroklimat! Tynki mikroklimatyczne Formes już przy 2 cm grubości mają istotny wpływ na kształtowanie optymalnego mikroklimatu (w cyklu dobowym). Ponadto nie zawiera Lotnych Związków Organicznych (LZO).
Pomimo dostępu do zaawansowanych technologii oraz różnorodnych materiałów, glina jest najlepszym i niezastąpionym budulcem stwarzającym odpowiedni mikroklimat i nie ma dla siebie konkurencji w tej kategorii.
Obraz ze skaningowej mikroskopii elektronowej (SEM):
A – ziarna kwarcu i występujące między nimi minerały ilaste stanowiące spoiwo – przybliżenie 50 μm
B – skupienie montmorillonitu (Mt) przylegające do ziarna kwarcu (Q) – przybliżenie 4 μm
Wyjątkowe właściwości gliny wynikają z jej porowatej (kapilarnej) budowy widocznej na zdjęciach dla minerału ilastego montmorillonitu w zestawieniu z całkowicie odmiennymi właściwościami dla ziarna piasku kwarcowego.